Na een spectaculaire vlucht (vlucht niet inbegrepen in de reissom maar kan wel door ons geregeld worden), meestal vanuit Delhi of Kathmandu, kom je aan op de kleine luchthaven van Paro. Hier word je verwelkomd door je lokale gids. Samen met hem/haar rij je in een eigen auto naar de hoofdstad Thimphu, een rit van ongeveer een uur. Meteen wordt duidelijk dat Bhutan een niet-alledaagse bestemming is: mensen lopen in klederdracht, de straten zijn schoon, de natuur is ongeschonden en het landschap is bezaaid met traditionele boerderijen, tempels en kloosters. 

Afhankelijk van het tijdstip van aankomst in Thimphu ga je vanmiddag een paar plekken in de hoofdstad bekijken. Morgenvroeg heb je ook nog tijd voor sightseeing in deze gemoedelijke hoofdstad.

De eerste plek die je gaat bezoeken is het Buddha Viewpoint bij Kuenselphodrang. Hier staat de 50-meter hoge Buddha Dordenma. Dit indrukwekkende gouden Boeddha-beeld is gevuld met 125.000 kleine Boeddha-beeldjes. Het is een populaire spot voor locals en de uitzichten over de Thimphu vallei zijn magnifiek. Vanaf hier is het niet ver naar de Memorial Chorten, een mooie stoepa aan de rand van de stad die in 1974 gebouwd werd ter ere van de derde koning. Hier is het de hele dag een komen en gaan van lokale pelgrims die de kora om de stoepa lopen. Loop gerust een paar rondjes mee!

Maaltijden: lunch (afhankelijk van aankomsttijd), diner

Overnachting in: Bhutan Suites, Thimphu

Thimphu is een relatief jonge hoofdstad waar je de boeiende samensmelting van tradities en modernisering overal kunt zien. Vanochtend ga je de bezienswaardigheden in het centrum van Thimphu verder verkennen. En dat doe je te voet, door middel van een korte stadswandeling. Je start je wandeling bij een kleine rotonde in het hart van het centrum, de zogenaamde ‘traffic circle’. Hier stond ooit het enige stoplicht dat Bhutan rijk was, maar dat werd weggehaald omdat de bewoners het te onpersoonlijk vonden. Er staat nu altijd een verkeersagent met witte handschoenen driftig het verkeer te regelen. Het contrast met India kan niet groter zijn: niemand toetert en mensen geven elkaar voorrang. Je loopt verder naar het centrale plein bij de Clocktower, waar ooit de Nederlandse band Bløf nog heeft opgetreden. Je daalt af naar de rivier en brengt een bezoek aan de ‘archery ground’, waar altijd wel een paar locals aan het boogschieten zijn. Boogschieten is namelijk de nationale sport van Bhutan en wordt in elke uithoek met veel passie beoefend. Het doel staat op een indrukwekkende 145 afstand van de schutter! Je mag hier zelf je skills uittesten. Erg leuk om te doen, maar je zult merken dat het nog helemaal niet meevalt! Het eindpunt van je wandeling van vanmorgen is het General Post office, waar je de rijke Bhutanese postzegelcultuur kunt aanschouwen. Ook kun je hier een gepersonaliseerde postzegel laten maken: een heel leuk souvenirtje. Indien deze dag in het weekend valt bezoek je ook de beroemde Weekend Market in Thimphu. Hierna zoekt je gids een lokaal restaurant waar je kunt lunchen.

Na de lunch begin je aan je middagexcursie. Eerst brengt je chauffeur je omhoog naar de radiotoren. Onderweg kun je als je dat wilt nog stoppen bij de Handicraft market (een straatmarkt met allemaal kleine kraampjes) en de Takin Zoo (een kleine mini-dierentuin met maar één bewoner: de curieuze Takin, volgens de Bhutanezen zelf een magische kruising tussen een geit en een rund). Vanaf de radiotoren loop je over een makkelijk pad naar Wangditse Goemba. Onderweg heb je prachtig uitzicht op de Dzong. Het klooster van Wangditse huisvest een prachtig beeld van Boeddha Sakyamuni, van twee verdiepingen hoog. Vanaf het klooster daal je af naar Dechen Phodrang, dat  in de twaalfde eeuw de Dzong van Thimphu was. Vanaf hier heb je ook een subliem uitzicht op de nieuwe Dzong, met op de voorgrond rijstterrassen die in het voorjaar en de zomer fel groen kleuren. Aan het eind van de middag bezoek je de majestueuze Tashichu Dzong, waar ook de nationale regering van Bhutan zetelt. Dzongs zijn kloosterforten met zowel een bestuurlijke functie als een deel waar monniken wonen. De vertrekken voor de bestuurders en ambtenaren zijn afgesloten voor bezoekers. De tempels zijn wel geopend voor toeristen en die zijn zeer de moeite waard.

NB: Tashichu Dzong opent op weekdagen haar deuren voor bezoekers tussen 17.00 en 18.00 uur; in het weekend is de Dzong ook overdag geopend tussen 08.00 en 18.00 uur.

NB: Indien je geïnteresseerd bent in een van de overige sights in Thimphu, laat het dan gerust weten voorafgaand aan de reis of ter plekke aan de gids. Er is altijd wel een mogelijkheid om te schuiven met je programma en andere plekken in te passen in je programma. Overige bezienswaardigheden zijn bijvoorbeeld: het Textielmuseum, het Traditional Medicine Institute, de Painting School of de kleine Simtokha Dzong. Als je liever een langere wandeling maakt zijn er ook diverse mogelijkheden in de groene heuvels rond Thimphu.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Bhutan Suites, Thimphu

Vandaag start je reis naar het centrale deel van Bhutan. Een spectaculaire rit van ongeveer 4-5 uur brengt je naar je volgende bestemming: Phobjikha. Als je Thimphu uitrijdt valt meteen op hoe dunbevolkt dit land is. Langs de snelweg, een smalle tweebaansweg, zie je af en toe een kleine nederzetting maar voor de rest zie je vooral veel beboste hellingen. Richting de Dochu La pas verandert de vegetatie. Langzaam rij je de rhododendronbossen in. Op de pas (3048 m) heb je bij goed weer uitzicht op Bhutan's hoogste berg de Gangkar Punsum (7550 m).  Je rijdt verder naar het lager gelegen Punakha. Op 1400 meter groeien hier cactussen en bananenbomen. 

Langs de Dzong van Wangdi Phodrang vervolg je je reis richting het oosten. Na een paar kleine dorpjes kom je in het Jigme Singe Wangchuk National Park. De weg is bochtig en spectaculair. Vlak voor de Pele La pas sla je rechtsaf richting de Phobjikha vallei. Dit U-vormige dal heeft een open karakter met weidse graslanden onderin. Dit is de plek waar de zwarthalskraanvogels uit Tibet overwinteren. Tussen november en maart heb je kans deze te zien. Maar mocht je buiten dit seizoen in de vallei zijn, dan kun je het Black necked crane Information Centre bezoeken, waar je meer over het dier kunt leren. Hier verblijft ook Karma, een zwarthalskraanvogel die niet meer kan vliegen, het hele jaar door - in een hok, anders wordt ze aangevallen door honden. 

In de Phobjikha Vallei overnacht je in een homestay. De leukste manier om te ervaren hoe het leven in Bhutan is en hoe warm en gastvrij haar inwoners zijn, is om te overnachten bij een gastfamilie. De farmhouses of homestays zijn bijzonder groot en de kachel in de keuken vormt het kloppende hart ervan. De huizen zijn van binnen prachtig beschilderd, en overal zie je afbeeldingen van het ongekend populaire koningshuis terug. Met name in de altaarkamer kom je ogen tekort. Vaak overnacht je op een matras op de grond in één van de gastenkamers. Doorgaans is er boven, waar doorgaans de woonvertrekken zijn, een westers toilet, maar een douche is er meestal niet. Je avondmaal gebruik je vanavond met de familie, eventuele andere gasten en je gids en chauffeur samen, op matjes op de grond rondom de haard in de keuken. De sfeer is heel gemoedelijk en je gids kan zo nodig voor je tolken. 

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Homestay, Phobjikha Vallei

Na een stevig ontbijt in je homestay, wederom rond de kachel in de keuken, ga je met je gids op verkenning in de vallei.

Na een bezoek aan het Gangtey klooster kun je een korte wandeling maken door dit prachtige dal. Overleg met de gids hoeveel je vandaag wilt wandelen; er zijn verschillende wandelingen mogelijk. Je kunt bijvoorbeeld vanaf het klooster wandelen naar de dorpen Gophu, Dogsena en Pana. Al wandelende kom je langs kleinere kloosters en boerderijen; een mooie kennismaking met het platteland van Bhutan.

’s Avonds schuif je weer aan in de keuken voor het avondmaal. Probeer ook zeker even de ema datse. Dit is een groentegerecht waarbij de enige groente bestaat uit pure groene pepers, met kaas. Je moet dus wat stevig in je schoenen staan, maar je kunt rekenen op complimenten van je gids als je het probeert. Bhutanezen zijn dól op dit gerecht en eten het bij vrijwel iedere maaltijd. Maar wees gerust: er worden ook gerechten geserveerd die wat vriendelijker zijn voor de westerse smaakpapilletjes.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Homestay, Phobjikha Vallei

Vanaf Gangtey vervolg je je weg naar het oosten over de ‘snelweg’. Niet ver na Gangtey steek je de Pele La over, een pas van 3420 m hoog. Bij goed weer heb je uitzicht op de Jhomolhari helemaal in het Westen van Bhutan! Halverwege de reis stop je voor lunch in Trongsa. De Dzong van Trongsa ligt op een zeer strategisch punt hoog boven de Mangde Chu rivier. In de oude wachttoren is tegenwoordig een museum gevestigd. Neem gerust een kijkje, je kunt er een interessant filmpje zien waarbij je gelijk up-to-date bent met alle historische figuren wiens beeltenissen je tijdens je reis telkens terug zult zien.

Na Trongsa steek je weer een pas over: de Yotong La. Hierachter ligt de eerste vallei van de vier valleien van  Bumthang: de Chumey vallei. Deze streek is bekend om haar textiel en als je het leuk vindt kun je een stop maken bij het Yatra Weaving Centre in Chumey. Aan het eind van de middag kom je aan in Jakar, het grootste dorp in de Bumthang vallei. Je verblijft hier 2 nachten. Bumthang is het religieuze centrum van Bhutan en in deze vallei vind je de oudste en de grootste kloosters van het land.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Mountain Resort, Jakar

Vandaag ga je de Chokor vallei verkennen. Vanaf je hotel rij je met je auto een klein stukje naar Jambay Lhakhang, een van de oudste tempels van het land. Na een bezoek aan de tempel ga je vanaf hier te voet verder. De weg is vlak en onderweg zie je vele boerderijen, mensen die aan het werk zijn in de velden en natuurlijk kleine tempels en stoepa’s. De volgende stop is Kurjey Lhakhang, gebouwd tegen een rotswand op een plek waar Guru Padmasambhava heeft gemediteerd. Vanaf hier is het niet ver naar de rivier, waar je gids een mooi plekje zoekt om te lunchen met een meegebrachte picknick lunch. Je steekt de rivier over en vervolgt je weg naar Tamshing Goenba, waar veel jonge monniken hun studie beginnen. De laatste stop van de dag is de Swiss Cheese Farm, waar je naast het lokaal gebrouwen Red Panda Beer ook honing en lokaal gemaakte Nederlandse Gouda kunt kopen! Hier staat je auto te wachten om je terug te brengen naar je hotel.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Mountain Resort, Jakar

Vandaag ga je nog verder het Bumthang gebied in, naar de Tang vallei. Dit is de derde vallei van Bumthang en heeft door haar afgelegen ligging haar oorspronkelijke karakter het best weten te behouden. Onderweg maak je een stop bij het heilige meer Mebar Tso, feitelijk een poel in de rivier. Je gids kan je er opmerkelijke verhalen over vertellen!

In de landelijke Tang vallei woont slechts een handjevol mensen en bijna alle bewoners leven van de landbouw. Je bezoekt hier het Ugyen Choling Palace, een oud paleis bovenop een heuvel. Dit is vol liefde onderhouden en er is zelfs een klein museum in aangelegd. Ook kan er een heerlijke lunch voor je worden klaargemaakt. Geef even van tevoren aan of je hiervan gebruik wilt maken. Met zicht op de moestuin die de ingrediënten voortbracht kun je hiervan genieten. Ook een bezoekje aan het lokale nonnenklooster is de moeite waard, en een wandelingetje door het dorp Tang. 

Je overnacht deze nachten in een homestay in de Tang vallei bij de ‘Grote Vriendelijke Reus’, een man die voor Bhutanese begrippen behoorlijk groot is, en vol sterke verhalen zit - je gids kan tolken. Samen met zijn vrouw runt hij deze homestay en in de schoolvakanties zijn de kleinkinderen er ook.

Tip: neem hier vandaag of morgen een traditioneel hot-stone-bath (nog niet inbegrepen, reken op kosten rond 1000-1500 ngultrum per persoon, ongeveer €13-19 euro). Dit kun je in sommige hotels tegen een forsere meerprijs regelen maar geloof ons: een hot-stone-bath bij een traditionele boerderij is een veel betere manier om dit te ervaren! Je moet het wel op tijd aangeven, want de stenen hebben wat tijd nodig om in een vuur tot die gloeiend hete temperatuur te komen. Rood als een kreeft kun je hierna aanschuiven voor het avondmaal.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Homestay, Tang Vallei

Een avontuurlijke dag! Vandaag maak je een rit te paard door de Tang vallei. De paarden zijn afkomstig van de kleinschalige professionele ranch van onze lokale vertegenwoordiging, waarbij ook de lokale gemeenschap profiteert. Als je na wat proefrondjes wat aan je paard gewend bent geraakt, ga je echt op pad. Onderweg is er tijd genoeg om te genieten van het landschap, foto’s te maken en om stops te maken in kleine dorpjes en bij tempels. Het pad is niet te lastig; ervaren ruiters kunnen hier ook in draf of galop.

NB: we kiezen een makkelijke route, en ervaring is niet per se vereist. Mocht je liever niet paardrijden, dan kunnen we hier ook een wandeling voorstellen.

’s Avonds overnacht je weer in de homestay.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting in: Homestay, Tang Vallei

Na het ontbijt neem je afscheid van de gastfamilie en zet je weer koers richting het westen. Punakha is het einddoel van vandaag, een rit van 6-7 uur. Onderweg kun je stoppen bij Chendebji Chorten, een stoepa die lijkt op de beroemde stoepa’s van Bodhnath en Swayumbunath in Kathmandu.

Vlak voor Punakha bezoek je de Chimi Lhakhang, ook wel de vruchtbaarheidstempel genoemd, en gewijd aan de recalcitrante monnik en geliefde heilige Drukpa Kunley. Je gids kan vast wel wat anekdotes over zijn opmerkelijke levenswandel opdissen, en veel ervan staat ook in schilderingen afgebeeld op de muren van de tempel. Reken wel op wat gegiechel van de pubers, want die Drukpa Kunley, dat was me er eentje! Bhutanese stelletjes met een onvervulde kinderwens komen hier om zegeningen te vragen, en na de geboorte van een kind om dank te brengen en zegeningen voor de pasgeborene te vragen. In een hoek ligt een fotoboek met foto’s van de baby’s die zijn geboren na een bezoekje aan deze vruchtbaarheidstempel. Deze tempel is te bereiken via een korte eenvoudige wandeling door mooie rijstterrassen.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting: Meri Puensum, Punakha

Vandaag heb je de hele dag de tijd om de Punakha vallei te ontdekken. Je rijdt eerst naar het noorden van de vallei. Bij een kleine hangbrug over de rivier start je een korte wandeling naar Khamsum Chorten. Deze stoepa is relatief nieuw maar  van binnen van ongeëvenaarde schoonheid. Aan de binnenkant zijn er 3 verdiepingen met verschillende altaren, muurschilderingen en decoraties. Zéér de moeite waard! Bovendien heb je vanaf de bovenste verdieping een prachtig uitzicht over de Punakha vallei.

Dan is het tijd voor het volgende avontuur: onder professionele begeleiding maak je een spectaculaire boottocht per raft over de Mo Chhu (de rustigere van de twee rivieren die hier samenkomen). Je vaart in ongeveer een uurtje naar de belangrijkste bezienswaardigheid van Punakha, de Punakha Dzong, de mooiste Dzong van Bhutan. De ligging en vormgeving van dit kloosterfort is fenomenaal. In de winter resideert hier de Je Khenpo, het hoofd van de monnikengemeenschap in Bhutan. Je gids zal je rondleiden door alle tempelruimtes en de vele anekdotes over dit magische gebouw met je delen. 

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting: Meri Puensum, Punakha

Na het ontbijt rijd je terug naar Paro over de Dochu La, een rit van ongeveer 3-4 uur. Op de pas Dochu La kun je de benen strekken middels een wandeling: een twee uur durende klim naar Lungchutse Lhakhang (lhakhang betekent tempel). De klim door het bos is fenomenaal: overal staan prachtig gevormde rododendrons, af en toe een reusachtige naaldboom, en overal hangen baardmossen als versiering aan de takken. Na een bezoek aan de kleine tempel (gelegen op 3356 m), vanaf waar je met goed weer een nog beter uitzicht hebt op de bergen in het noorden, daal je weer af naar de pas en rijd je verder naar Paro.

De Paro vallei is één van de mooiste van het land: mooie Bhutanese boerderijen, liefelijke lanen met wilgen, kunstig aangelegde akkers en eindeloze beboste hellingen.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting: Metta Resort, Paro

Weer een avontuurlijke dag! Je wordt vanmorgen naar de pas Chele La (3810m) gebracht, waarvandaan je naar beneden gaat fietsen per mountainbike: een heel mooi downhill-avontuur. Op de pas wapperen honderden gebedsvlaggen in de wind, en bij helder weer heb je goed zicht op de Jomolhari (7314m). Soms is hier een dame die thee schenkt. De mountainbikes worden uitgeladen en na een proefrondje op de pas, kun je van start. Uiteraard gaat je gids mee, en de chauffeur volgt op gepaste afstand. Het is een mooie route met veel bochtenwerk, slingerend naar beneden. In de wintermaanden ligt er nog veel sneeuw en ijs op het hogere deel, een prachtig gezicht. De route is weliswaar over de doorgaande weg, maar er is maar heel weinig verkeer. Langzaamaan kom je weer in de bewoonde wereld, als je de Paro vallei in rijdt. Hier ziet je traditionele boerderijen, terrasvormige akkers en boomgaarden. 

Tip: tijdens de downhilltocht kom je langs het gehucht Bongde, waar een bijzonder restaurant staat. Dit is namelijk verbonden aan een hotelschool, een project van deels Nederlandse oorsprong waar kansarme jongeren de gelegenheid krijgen om een opleiding in hoteldienstverlening te volgen. Als je hier zou willen lunchen (een verrassende lunch die met veel zorg wordt samengesteld en bereid) geef dit dan tijdig aan, zodat men zich erop kan voorbereiden.

's Middags kun je bijvoorbeeld in het plaatsje Paro op souvenirjacht gaan, of het museum in de wachttoren of de dzong van Paro bekijken. Dit kun je ook tot morgen 'bewaren'. Dit kun je ter plekke met je gids bespreken; het program kan flexibel worden aangepast aan jullie wensen en interesses.

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting: Metta Resort, Paro

Vandaag ga je naar het bekendste klooster van Bhutan: Taktsang Goenba, oftewel Tijgernest klooster. Het klooster ligt tegen een enorme granieten bergwand aangeplakt, meer dan 900 meter hoog boven de bodem van de vallei. Het is alleen bereikbaar te voet of (deels) op de rug van een paard, die te huur zijn bij het begin van de klim. De beloning na de steile klim is groot: Taktsang Gompa is een juweel voor het oog. Na de brand in 1998 is de buitenkant helemaal vernieuwd, maar de beelden en schilderingen in de tempelruimtes dateren nog uit het einde van de 17de eeuw. Een waardige afsluiting van je Bhutanreis. 

In de namiddag kun je nog het oudste klooster van Bhutan bezoeken: Kichu Lhakhang. Deze tempel is in de zevende eeuw gebouwd door de Tibetaanse koning Songtsen Gampo, en behoort to de belangrijkste heiligdommen van het land. Er zijn maar weinig tempels in Bhutan waar de religieuze sfeer zo duidelijk voelbaar is. 

Maaltijden: ontbijt, lunch, diner

Overnachting: Metta Resort, Paro

Het zit erop! Na het ontbijt word je naar de luchthaven van Paro gebracht voor je vlucht naar (meestal) Delhi of Kathmandu (vlucht niet inbegrepen in de reissom maar kan wel door ons geregeld worden). Bijna alle vluchten zijn vroeg in de ochtend dus vandaag is er geen tijd meer om plekken te bezichtigen. Vanuit het vliegtuig werp je een laatste blik op deze overweldigend mooie en bijzondere bestemming…

Maaltijden: ontbijt

NB1: Meru Travel kan ook je vluchten voor je boeken - uiteraard inclusief CO₂ compensatie.

NB2: Wil je iets aanpassen aan deze reis? Maatwerk leveren we graag voor je!